Może się zdarzyć, że wyrzucając wyczyszczone opakowanie po jogurcie, zastanawiamy się – czy to, co robię, ma sens? Często wyrażaną wątpliwością przy sortowaniu śmieci jest twierdzenie, że zabierają je różne śmieciarki, ale jadą na jedno wysypisko. Czy to prawda i czy codzienne wybory mają wpływ na ilość zanieczyszczeń oraz stan środowiska?
Odpowiedź brzmi – i tak, i nie. Spoglądając na dane GUS-u można zauważyć, że w 2019 roku odpady komunalne, a więc wynikające z naszej codziennej, nieprzemysłowej działalności stanowiły tylko 12,8 miliona ton; odpadów przemysłowych z kolei zebrano 114 milionów ton . Na podstawie tych informacji można domniemywać, że podmioty gospodarcze wywierają większą presję na środowisko niż gospodarstwa domowe.
Swego czasu, bazując na badaniu przeprowadzonym przez CDP , największe światowe pisma donosiły, że 100 największych firm świata odpowiada za 71% emisji gazów cieplarnianych. Jest w tym trochę prawdy, ale nie jest to cała prawda – na owe emisje składa się nie tylko codzienna działalność badanych spółek, ale również produkcja energii, pracownicy, którzy muszą dojechać do miejsca pracy, a także politycy, którzy wdrażają określone prawa i dyrektywy .
Nie zmienia to faktu, że wielka firma jako osobny byt wywiera większą presję na środowisko niż indywidualna jednostka. Zanieczyszczenie oraz zmiany klimatu negatywnie wpływają na naszą codzienność, więc należy czynić wszystko, żeby minimalizować ich efekty. Nasze codzienne wybory mają sens – wystarczy kilka prostych zmian, żeby ograniczyć negatywne skutki, a dodatkowo pozwolą nam one trochę zaoszczędzić, co długoterminowo może przełożyć się na zyski.
Jednym z naszych pierwszych kroków zmierzających do zmniejszenia wpływu na planetę powinno być przyjrzenie się zużyciu energii. Jej produkcja wiąże się z emisjami, ale jest ona nam niezbędna do funkcjonowania we współczesnym świecie. Dane wskazują, że w bogatych krajach zużywa się więcej energii – dla przykładu w Polsce jest to 4159 kilowatogodzin rocznie, ale już w Norwegii mowa o 26492 kilowatogodzinach rocznie . Warto zacząć od prostych czynności w rodzaju wyłączania gniazdek i sprzętów, z których nie korzystamy. Potem rozważmy np. użycie telefonu z wytrzymalszą i pojemniejszą baterią czy instalację energooszczędnego oświetlenia. Korzyści może przynieść również zbadanie właściwości izolacyjnych domu, gdyż mają one bardzo duży wpływ na jego efektywność energetyczną.
Również sposób codziennego poruszania się ma ogromny wpływ na planetę. Choć najwolniejsze, z perspektywy presji środowiskowej i zdrowia, najlepsze są poruszanie się pieszo oraz jazda rowerem. Warto również rozważyć przesiadkę z samochodu do komunikacji publicznej – autobusy, tramwaje i pociągi pozwalają zmniejszyć emisje o nawet 30%!
Zużycie energii i środki przemieszczania się to niejedyne obszary, w których możemy dokonywać zmian – równie wielki wpływ możemy wywrzeć, zmieniając nasze podejście do wody oraz diety. Produkcja mięsa wiąże się z użyciem ogromnych ilości wody, paszy i przestrzeni, co przekłada się na bardzo dużą presję środowiskową, więc warto rozważyć włączenie większej ilości warzyw i owoców do swoich posiłków . Podobnie rzecz ma się z wodą – wystarczy dokładnie zakręcać kran, brać prysznic zamiast kąpieli oraz używać ekoprogramów podczas prania, żeby zaoszczędzić tysiące litrów wody rocznie!
Oprócz tego możemy wpływać na stan świata w trakcie codziennych zakupów – unikajmy produktów zapakowanych w plastik oraz rozważmy kupowanie w sklepach, do których można przyjść z własnym opakowaniem. Warto również rozważyć wdrożenie zasad zero waste – życie wedle tej idei zawiera się z zasadzie 5R: refuse (odmawiaj), reduce (ograniczaj), reuse (używaj ponownie), recycle (recyklinguj), rot (kompostuj) . Zepsuty telefon można naprawić, a z resztek warzyw można ugotować bulion, a zamiast wody butelkowanej pić kranową – życie zero waste jest prostsze niż się wydaje!
Podsumowując – nasze codzienne wybory mają sens w kontekście wpływu na środowisko naturalne. Indywidualny wpływ nie jest znaczący, ale gdy mowa o milionach indywiduów staje się znaczący. Dlatego warto wdrożyć w swoim codziennym życiu proekologiczne zachowania, bo pozwoli to zmniejszyć naszą ogólną presję na środowisko.